Znajomość konkretnych roczników w danych regionach winiarskich to wiedza, która umożliwia inwestowanie w winno, ale w przypadku amatorów win – po prostu otwarcie wina w najlepszym możliwym momencie. Znajomość roczników to wiedza na temat regionów, szczepów, warunków upraw. Ale przede wszystkim wiedza na temat… pogody!
O czym mówi rocznik?
Rocznik informuje nas po pierwsze o tym, jak dawno wino powstało. Rok zapisany na etykiecie to nic innego jak rok zbiorów winogron użytych do produkcji tego wina. W przypadku win przeznaczonych do szybkiej konsumpcji, szukamy młodych roczników, czyli zbliżonych do obecnego. Dotyczy to większości niedrogich win (zwłaszcza białych i różowych). W ich przypadku nie sprawdza się mityczne „im starsze, tym lepsze”. Wino z czasem traci swoje owocowe aromaty, żywy kolor, a smak staje się płaski. Wina przeznaczone do szybkiej konsumpcji, nawet z najlepszego rocznika, będą się nadawały do picia tylko przez krótki czas.
Są jednak wina, które po latach dopiero zaczynają ukazywać pełnie swojego potencjału. Zaraz po wypuszczeniu do sprzedaży są mocne, ostre, taniczne. Te wina z czasem mogą ewoluować, taniny mięknąć, a aromaty – rozwijać się. To te wina są najbardziej wartościowe dla miłośników wina, a także… dla inwestorów.
Czym różni się dobry rocznik wina od słabego?
Różnica między rocznikami wina to przede wszystkim różnica w warunkach pogodowych w latach zbiorów. Roczniki dobre miały korzystne warunki pogodowe dla dojrzewania gron i rozwinięcia się w nich związków aromatycznych, ale też garbników i kwasowości (warunkujących długowieczność win). Roczniki słabe uniemożliwiają optymalne dojrzewanie winogron, co znacznie utrudnia, lub wręcz uniemożliwia, wyprodukowanie dobrej jakości wina.
Zdarza się nawet, że najlepsi producenci na świecie podejmują decyzję o niewypuszczaniu danego rocznika do sprzedaży, jeśli nie jest on wystarczająco dobry! W 2012 roku pogoda w Sauternes była tak niekorzystna dla produkcji win botrytyzowanych, że Chateau d’Yquem nie wypuściło swojego wina pierwszy raz po 20 latach. Zbiory były małe, a koncentracja cukru i aromatów w gronach niewystarczająca. Straty szacuje się na 33 miliony dolarów.
„We tried our best but unfortunately the weather was not with us this year. (…) We don’t reason in terms of turnover, we take a long-term view. We may have lost sales this year but we have maintained Yquem’s reputation for excellence. There will many more great vintages in the future that will allow us to make up for this one.”
Pierre Lurton, Chateau d’Yquem
Jaka pogoda jest dobra dla uprawy winorośli?
Winogrona potrzebują ciepła i słońca, żeby odpowiednio dojrzeć. Jednak zbyt dużo słońca wpłynie na nie niekorzystnie, dając wina o płaskim smaku i gorzkich taninach. Podobnie sprawa wygląda z opadami. Opady deszczu są konieczne dla odpowiedniego nawodnienia winorośli i utrzymania gleby bogatej w składniki odżywcze. Jeśli natomiast deszcze będą zbyt obfite, rośliny będą bardziej podatne na choroby i gnicie.
Dla każdego regionu i dla każdego szczepu wymagania pogodowe są nieco inne. Piaszczyste podłoża będą mogły przyjąć więcej opadów bez szkody dla roślin. Jeśli chodzi o szczepy to np. Cabernet Sauvignon potrzebuje dużo słońca i ciepła, za to Pinot Noir lepiej dojrzewa w chłodniejszym klimacie.
Najlepsze roczniki win
Najlepsze roczniki pomagają winogronom odpowiednio dojrzewać i umożliwiają produkcję wyjątkowych win. Wybitne roczniki mogą osiągać zawrotne ceny. Średnia cena wspomnianego już Chateau d’Yquem z rocznika 2008 to 240 dolarów. Rok później pogoda była wyjątkowo łaskawa dla Sauternes, a średnia cena Chateau d’Yquem 2009 to już 740 dolarów za butelkę, czyli ponad 3 razy więcej! Tak duże znaczenie rocznik wina, a tak naprawdę – tak duże znaczenie ma pogoda!
Czy zawsze rocznik wina ma znaczenie?
Chociaż przytoczone tu przykłady wskazują na duże znaczenie roczników, są wina których jakość nie jest tak mocno uwarunkowana przez rok zbiorów. Wina codzienne, niedrogie, od wielkich producentów są bardzo powtarzalne. Współczesna technologia pozwala na duże manipulowanie ostatecznym smakiem końcowego produktu i uniezależnienie jakości wina od jakości zbiorów w danym roku. Łatwo zauważyć, że najbardziej znane marketowe wina przez lata zachowują tę samą lub bardzo podobną cenę.
Są też kraje i regiony, w których pogoda jest bardziej stabilna i przewidywalna. Dotyczy to m.in. środkowej Hiszpanii, południowych Włoch, Australii czy Argentyny. Na tych obszarach konkretny rocznik wina ma dużo mniejsze znaczenie, a te same pozycje rok po roku będą do siebie bardzo zbliżone.
Czy na pewno wino jest warte swojej ceny?
Na koniec warto podkreślić jedną rzecz. Ceny niektórych win mogą szybować w górę nie tylko dzięki swojej wybitnej jakości.
Roczniki oceniane są przez krytyków winiarskich, ale mogą być dość subiektywne. Zazwyczaj średnia ocen mocno wpływa na cenę wina, często wręcz sztucznie ją zawyżając. Różnica kilku punktów (najczęściej roczniki oceniane są na skali 100-punktowej) może się przekładać na setki dolarów różnicy, chociaż dla większości odbiorców nie będzie tak mocno zauważalna.
Na cenę wina może wpłynąć również opinia znanych osób, niekoniecznie związanych ze światem winiarskim! Wystarczy wyobrazić sobie, co stanie się, kiedy prezydent USA publicznie powie, jakie jest jego ulubione wino. Tak właśnie John Kennedy wysławił Petrusa w 1960 roku, czyniąc go jednym z najbardziej rozpoznawalnych win w USA (i niewątpliwie wpływając na jego cenę).
Warto te informacje wykorzystać jeśli chce się inwestować w wino. I warto pamiętać, że nie zawsze bardzo wysoka cena jest dokładnie proporcjonalna do jego jakości.
Źródła:
https://www.businessinsider.com/no-chateau-dyquem-vintage-in-2012-2012-12?IR=T
http://www.winedecider.com/find/en/yquem
https://www.winespectator.com/vintage-charts/region/bordeaux-sauternes
https://winefolly.com/deep-dive/wine-vintages-and-why-they-matter/
FAQ – Dlaczego rocznik wina ma znaczenie?
Rocznik wina odnosi się do roku, w którym winogrona były zbierane. Wpływa on na smak, aromat i jakość wina, ponieważ warunki klimatyczne, takie jak temperatura, opady czy nasłonecznienie, różnią się z roku na rok i mogą znacząco zmienić charakter wina.
Jak klimat wpływa na rocznik wina?
Wina produkowane w latach o idealnych warunkach pogodowych (optymalna ilość słońca, opadów i temperatur) są często wyższej jakości. Z kolei lata, w których pogoda była niesprzyjająca (np. zbyt dużo deszczu lub upałów), mogą skutkować mniej udanymi rocznikami.
Czy starszy rocznik wina zawsze oznacza lepsze wino?
Nie. Chociaż niektóre wina, zwłaszcza te o strukturze i potencjale dojrzewania (jak Bordeaux czy Barolo), mogą zyskiwać na wartości i smaku wraz z wiekiem, inne wina, szczególnie lekkie białe czy różowe, są najlepsze, gdy są młode
Jak sprawdzić, który rocznik jest najlepszy dla danego wina?
Warto korzystać z przewodników winiarskich, które oceniają roczniki w poszczególnych regionach. Znawcy wina w sklepach specjalistycznych mogą doradzić, które roczniki danego wina były wyjątkowe ze względu na sprzyjające warunki klimatyczne.
Co oznacza brak rocznika na etykiecie wina?
Jeśli na etykiecie nie ma podanego rocznika, wino zostało wyprodukowane z mieszanki winogron pochodzących z różnych lat. Takie wina, zwane „non-vintage” (NV), są często produkowane, aby zachować stałą jakość i smak niezależnie od warunków w danym roku.
Więcej o winie:
- Wina Inwestycyjne: Jakie wina z czasem zyskują na wartości?
Nie każde wino im starsze, tym lepsze. Wbrew popularnej opinii, większość win po kilku latach traci swoje walory smakowe i - Wina deserowe – elegancja i słodycz w jednym kieliszku
Wina deserowe to wyjątkowa kategoria win, które cieszą się dużą popularnością zarówno wśród miłośników wina, jak i osób, które lubią - Jak powstają wina różowe?
Wina różowe zdobywają coraz większą popularność na całym świecie, ciesząc się uznaniem zarówno wśród ekspertów, jak i miłośników wina. Różowe
