System apelacyjny win włoskich jest bardzo przejrzysty i uporządkowany. Powstał w 1963 roku w celu ochrony włoskich odmian winogron i zagwarantowania najwyższej jakości win. Apelacja jest swego rodzaju gwarancją jakości. Winiarze muszą spełniać określone normy w celu uzyskania oznaczenia IGP, DOC czy DOCG. Normy mogą obejmować takie aspekty jak użycie konkretnego szczepu (np. Brunello di Montalcino może być produkowane wyłącznie ze szczepu Sangiovese, wina produkowane w tym samym regionie z innego szczepu nie mogą na etykiecie użyć nazwy Brunello di Montalcino). Co ciekawe prawo apelacji może nawet określać jakiego koloru butelki można używać do butelkowania wina!
Poniżej apelacje win włoskich od najbardziej podstawowych do najbardziej rygorystycznych oraz przykłady win z każdej kategorii.
- vino da tavola – tłumacząc dosłownie są to „wina stołowe”, wina bez apelacji, najczęściej mają najniższą cenę i są winami najbardziej podstawowymi,
- IGP (Indicazione Geografica Protetta) lub IGT – to wino o określonym miejscu pochodzenia; jest to najbardziej podstawowe oznaczenie wina z apelacją. Większość win IGP to po prostu wina stołowe z określonego obszaru Włoch. Zdarzają się tu jednak wyjątki, czasami można spotkać bardzo wysokiej jakości wina z tą najniższą apelacją (jest tak w przypadku tzw. Supertoskanów).
- DOC (Denominazione di Origine Controllata) – obecnie we Włoszech funkcjonuje ponad 300 DOC. Przykładem tej apelacji może być DOC Montepulciano d’Abruzzo, DOC Barbera d’Alba, czy też DOC Rosso di Montalcino.
- DOCG (Denominazione di Origine Controllata e Garantita) – we Włoszech istnieje ponad 70 apelacji DOCG. Wśród nich najbardziej znane to m.in. DOCG Barolo, DOCG Barbaresco, DOCG Amarone della Valpolicella, DOCG Brunello di Montalcino, DOCG Chianti Classico.
DOCG to najwyższa możliwa apelacja we włoskim winiarstwie. Oznacza to, że wino musi spełniać szereg rygorystycznych norm, żeby uzyskać prawo do nazwy danej apelacji, np. DOCG Barolo czy DOCG Brunello di Montalcino.
Wina z apelacji DOCG muszą spełnić dużo bardziej rygorystyczne wymogi niż wina z apelacji DOC. Zazwyczaj przekłada się to na jakość (oraz cenę!) wina, natomiast zdarzają się wyjątki od tej reguły. Czasami winiarze świadomie decydują się zrezygnować z wyższej apelacji, aby mieć większą swobodę w produkcji wina.
Więcej o winie:
